Kuent'ake'

TO BYIN BA BI LLIA XTO’BE

Bzo to byin ba ni to do’b bi lliaba’. Na’ titjon na’, baya’chra’llba’ leba’, na’ goxhba’ yeolol byin ka’, na’ bnnabba’ we’ akba’ twej xto’b akba’ ke ban’ bi llia do’ben’. Bi gokra’ll akzeba’, bixha titjon na’ gotyoeba’ leakba’, kena’ll go’n akeba’. Bateyo toto akba’ be’ akba’ twej do’ben’.

Ban’ re lor be’ba’ to do’b ga’.

Na’ waxhiben’ be’ba’ to do’b klor café.

Na’ blloz yeo na’, be’ba’ to do’b lliche.

Na’ byin xhna na’, be’ba’ to dob xhna.

Na'bechjen’ be’ba’ to do’b gasje.

Na’ la’xen be’ba’ to do’b sul.

Na’ byin lcho’ yechnill na’, be’ba’ to do’b ye’chnill.

Na’ byinen’ bi llia do’ben reba’ Ku. Na’ ba llia xto’bba’n da zan. Na’ byejba’ to lloa’ nis, na’ jawiaba’ akre nakba’. Ka bwiaba’n, nbaraz bre’re kwinba’. Na’ll bneba’: —¿Bixchen zeza’ radj byin zbanda’ ki? Wenle koa’ nez cha’a zi’te.

Na’ bzoba’ zjazeba’ zi’te, nollno bre’kze leba’. Na’ll goklla’a yeolol byin ka’ titjon na’. Na’ll titjon na’, lliateze lliaba’ llosia’ba’ kate ba za’ llale, llayaxhba’ byinen’ neba’: —Ku Ku Ku Ku Ku Ku Ku. Bixha byin maren’ bi ballinba’. To kat nak dan’ lloe’ di’ll ke byinen’ ban’ bi llia do’ben’.

TO KONEKW RIA

Bzo to konekw, na’ le riaba’ kwis, na’ gokra’llba’ wchoyna’ba’. Na’ llyalljteze llyalljeba’ mell. Kat bachoyra’llba’ llojba’, na’ chejba’ ga kwej akeba’ mell.

Na’ byejba’ ga zo to xhbako, na’ lleba xhbakon’: —Brej nada’ mell, kat go’ta’ xhoa’ kia’n na’ wayixhja’n. Na’ brej xhbakon’ leba’ mellen’.

Na’ byejba’ ga zo to lekw, na’ lleba’ lekwn’: —Brej nada’ mell, na’ wayixhja’n kat go’ta’ xhoa’ kia’n. Na’ brej lekwn’ leba’ mellen’.

Na’ll byejba’ ga zo to tigr, na’ lleba’ tigren’: —Brej nada’ mell, na’ wayixhja’n kat go’ta’ xhoa’ kia’n. Na’ brej tigren’ leba’ mellen’.

Na’ll byejba’ ga zo to be’nn wada’a bayi’xe, na’ lleba’ be’nnen’: —Brej nada’ mell, na’ wayixhja’n kat go’ta’ xhoa’ kia’. Na’ brej be’nnen’ leba’ mellen’.

Bixha konekw rian’ ziye’zba’n, ni ke llaz lla’nnzba’, na’ wayixhjba’ xhian’. Kat bde zan lla, na’ bzorao llachixhj akba’ konekwn’ mellen’ dan’ bnnabba’n, na’ rente be’nn wada’a na’.

Na’ xhbakon’ byejba’n gan’ zo konekwn’, na’ lleba’ leba’: —Bayixhj mellen’ breja’ rwe’n. Na’ konekwn’ lleba’ xhbakon’: —Sete bkwa’che, ganna’ za’a to lekw. Na’ le ‘chte xhbakon’.

Ka bllin lekwn’, na’ lleba’ konekwn’: —Bayixhj mellen’ breja’ rwe’n. Na’ konekwn’ lleba’ lekwn’: —Sete bkwa’che, ganna’ za’a to tigr. Kate byo’ lekwn’ gan’ kwa’chba’n, bre’ba’ xhbakon’, na’ bdaoba’ leba’.

Na’ll tigren’ lleba’ konekwn’: —Lla bayonn mellen’ breja’ rwe’n. Na’ konekwn’ lleba’ tigren’: —Sete bkwa’che, ganna’ za’a to be’nn wada’a. Ka zej tigren’ lljakwa’chba’n bre’ba’ lekwn’, na’ bdaoba’ leba’.

Na’ll be’nn wada’n lle’e konekwn’: —Za’a nech wayonno’ mell dan’ breja’ rwe’n. Na’ konekwn’ lleba’ be’nne’: —Ganni ngo’cha’wa’ to bada’o ko’.

Na’ bet be’nnen’ tigren’, kone ka’ bayixhj konekwn’ dan’ llba’yba’.

TO BI'CH BA LLAWÉ CHITJE

Bzo ne to bi’ch, na’ nakba’ ba ria kwis, na’ le llaweba’ chitjba’.

Bixha ne kat byejba’ ga zo to beser, na’ lleba’ leba’: —¿Bi ye’nro’ chitjllo? Na’ll lle beseren’ bi’chen’: —Ka’a, bi gak, llara’lra’ llona’ xhnid da gawa’ kat wara’ da zay.

Na’ll byaj bi’chen’ ga zo to xhbako, na’ lleba’ leba’: —¿Bi chitjllo? —Ka’a, bi gak —ne xhbakon’ —lltopa’ da gawa’ kat wara’ da zay.

Na’ll jatilba’ to bia’, na’ll lleba’ bia’n: —¿Bi chitjllo? —Ka’a, bi gak —ne bia’n, —llona’ xhnid da gawa’ kat wara’ da zay.

Na’ byejba’ ga zo to blle’e, na’ lleba’ blle’en: —Blatj xchino’n choll, na’ daa chitjllo. Na’ll ne blle’en: —Ka’a, bi gak, llona’ xhnid da gawa’ kat’ da zay.

Bixha kat bara’kze da zayen’. Na’ daa be’ zay. Na’ll bzo ya’ch bi’chen’, le zre witjen’ bdaba’, na’ bxhi’tba’, na’ le bya’ba’, na’ bibi de da gaoba’.

Na’ byejba’ rill beseren’, na’ lleba’ leba’: —¿Bi gonno’ ra’t da gawa’? Na’ll lle beseren’ leba’: —Ka’a, bi gonna’ da gao’.

Na’ll byejba’ gan’ zo xhbakon’ llnnabba’ da gaoba’, bixha xhbakon’ bibi be’ba’ leba’.

Na’ byejba’ jawiaba’ bia’n, na’ llnnabba’ da gaoba’, na’ bia’n leska’ bibi be’ba’ leba’.

Na’ll byejba’ gan’ zo blle’en, na’ llnnabba’ da gaoba’, na’ blleßen lleba’ leba’: —Notno gakrenkze rwe’n’ ¿bixchen bda’o zre witje, na’ zre waya’ beno’? Byej gan’ jaya’on, na’ wao ake’ rwe’. To kat nak dan’ lloe’ di’ll ke bi’ch ria’n.

Kuent'ake' da' bzoj Ben'nen le' Sergio Aquino, ukren le' Ron Newberg.

Arboles-grises.jpg
Share